ChatGPT Search: eerste indruk Google-concurrent en gedachtes over SEO

zaterdag 2 november 2024

OpenAI heeft officieel haar zoekmachine ChatGPT Search gelanceerd. Betaalde gebruikers kunnen per direct met de zoekfunctionaliteit aan de slag. Google heeft er een grote concurrent bij gekregen. Ik heb inmiddels de nodige tijd met de zoekmachine doorgebracht en in dit artikel deel ik mijn eerste indruk. En uiteraard sta ik ook stil bij wat dit allemaal betekent voor als je afhankelijk bent van Google voor het bezoek naar je site.

Als betalende gebruiker van ChatGPT vind je de nieuwe zoekfunctie in de ChatGPT-app of via ChatGPT.com. Bij het starten van een nieuw gesprek staat nu het icoontje van een wereldbol (zie afbeelding bovenaan dit artikel) en als je daar op klikt, maak je gebruik van ChatGPT Search. Gratis gebruikers krijgen in komende maanden toegang tot de functionaliteit. Echte enthousiastelingen kunnen in Chrome zelfs de nieuwe zoekfunctie als standaardzoekmachine instellen via een Chrome-extensie, meldt OpenAI bij de aankondiging.

De interface van ChatGPT Search is gelijk aan de normale interface, met als grootste verschil dat er in de tekst labels staan bronvermeldingen. Daarnaast staat onderaan het antwoord ook nog een button Bronnen. Als je daar op klikt krijg je alle gebruikte bronnen voor het antwoord te zien.

Verschillen tussen ChatGPT Search en Perplexity

Hoewel ChatGPT Search groot in het nieuws is, is het idee achter het product niet nieuw. Het bekendste voorbeeld van een AI-zoekmachine is Perplexity. Net als bij ChatGPT Search stel je je vraag en krijg je een antwoord met daarin bronvermelding. Toch zijn er enkele opvallende verschillen.

Allereerst is ChatGPT Search vooralsnog veel meer gericht op tekst, terwijl je bij Perplexity ook bijvoorbeeld afbeeldingen krijgt zoals je bij Google bent gewend. Qua bronvermelding gebruikt ChatGPT labels met daarin website-namen, terwijl Perplexity slechts voetnoten gebruikt. Toch schat ik in dat een gemiddelde zoekopdracht bij Perplexity eerder tot een site-bezoek leidt, omdat ze bovenaan het antwoord de bronnen prominent tonen. Overigens is Perplexity sneller dan ChatGPT.

Geen user generated content

Een inhoudelijk interessant verschil is dat je bij ChatGPT vrijwel geen user generated content ziet. Ik zie op internet veel reacties van mensen die blij zijn dat ze niet overspoelt worden met Reddit en Quora (zoals bij Google), maar er zit ook een nadeel aan.

Ik heb bijvoorbeeld gevraagd “Wie is Tjitze Zijlstra en wat doet hij?” en dan krijg je bij ChatGPT Search een heel karig antwoord. Daarbij maakt hij een generiek antwoord op basis van de informatie op mijn site. Bij Perplexity krijg ik juist een uitgebreid antwoord, met afbeeldingen en ook meerdere bronnen. Zo wordt ook mijn LinkedIn-profiel gebruikt, wat voor deze vragen juist heel relevant is. Maar goed, ChatGPT Search is nieuw dus het niveau van de antwoorden zal alleen maar toenemen.

Geen advertenties en geen last van SEO-spam?

Als zoekmachine-gebruiker is het grootste voordeel dat je geen last hebt van advertenties zoals bij Google. Alles is een stuk cleaner en het is fijn geoptimaliseerd voor gebruikers. Je krijgt namelijk ook kaartjes te zien als je om bestemmingen vraagt, en ook kan ChatGPT Search het weer tonen, of bijvoorbeeld de grafiek van een aandeel.

Een ander nadeel van Google is dat er veel slechte content online staat, die wel heel erg goed is geoptimaliseerd voor zoekmachines (SEO). Hierdoor klik je regelmatig op een pagina, maar krijg je niet het juiste antwoord. Ook wordt er vaak een forumpost of Reddit-post getoond waarbij jouw vraag wordt gesteld, maar er geen antwoord op is gegeven. Omdat optimalisatie voor AI nieuw is, en heel anders werkt, heb je minder last van slechte SEO-content.

Hallucineren

Daar staat wel tegenover dat AI-zoekmachines last hebben van hallucineren. Waar je bij Google bij sommige termen nul zoekresultaten terugkrijgt, daar zal ChatGPT Search altijd met een antwoord komen. En je weet niet altijd 100 procent of het klopt. Gelukkig heb je nu wel bronvermelding, waardoor je bepaalde claims kan verifiëren. Maar sommige dingen klinken plausibel, waardoor je ze niet fact checkt. Voorbeeld: ik vroeg hoeveel Formule 1-races er dit jaar nog zijn. En ik kreeg als antwoord drie terug, waarbij de GP van Brazilië, die dit weekend plaatsvindt, vakkundig werd genegeerd.

Het grote voordeel voor OpenAI is dat voor een grote groep mensen ChatGPT synoniem is geworden voor AI. Hiermee is de kans groot dat ze een hele categorie mensen overhalen om vaker te zoeken via AI in plaats van via Google. Al is Google met AI Overviews ook bezig om zelf AI te implementeren in hun zoekmachine. Ik heb eerder Google’s implementatie getest en als ik er aan terug denk was het vooral enorm traag.

Het grote voordeel voor OpenAI is dat voor een grote groep mensen ChatGPT synoniem is geworden voor AI. Hiermee is de kans groot dat ze een hele categorie mensen overhalen om vaker te zoeken via AI in plaats van via Google.

SEO: wat betekent dit voor jouw sitebezoek?

Als je momenteel afhankelijk bent van Google, ga je het een stuk lastiger krijgen. Schattingen zijn dat websites 25 procent in bereik zullen dalen. Zelf denk ik dat de daling voor veel sites nog een stuk groter zal zijn.

Vooral als de implementatie van ChatGPT Search de winnende blijkt te zijn, is dat geen goed nieuws voor iedereen die afhankelijk is van zoek voor websiteverkeer. De labels zijn klein en nodigen niet uit om op te klikken. Bij vragen die met jou als persoon of jouw merk te maken hebben valt het nog wel mee, maar bij indirecte zoektermen wordt het ingewikkelder.

Ik voerde de vraag “Welke Nederlandse YouTube-kanalen hebben de meeste abonnees gewonnen in 2024” op Google, ChatGPT Search en Perplexity in, en hieronder zie je de verschillen.

Google

Op Google krijg je een featured snippet te zien van mijn site bij deze term. Daarbij wordt al een deel van het antwoord getoond, maar je wordt vooral uitgenodigd als gebruiker om te klikken. Wat voor een site-eigenaar uiteraard super fijn is.

YouTube-groei, antwoord van Google

ChatGPT Search

Bij ChatGPT Search krijg je onderstaand antwoord op de vraag. Daarbij is wel mijn blog gebruikt als bron, maar krijg je als dank een klein labeltje (Tjitze) onderaan het antwoord. Daarnaast heb je ook de knop Bronnen, maar als je daar op klikt, opent een sidebar en daarna kun je pas doorklikken naar site. Oftewel weinig conversie naar mijn website.

YouTube-groei, antwoord van ChatGPT

Perplexity

Bij Perplexity scoort mijn artikel voor deze zoekterm op de derde plek. Maar opvallend genoeg staat bij de opsomming wel elke keer een voetnoot (3) met een link naar mijn site. Daarnaast nodigt de balk bovenaan met bronnen ook veel meer uit om te klikken. Hierdoor heb je als site-eigenaar ten minste nog een enige kans op bezoek.