Factcheck: claim dat hashtag Blockout voor miljoenen verloren volgers zorgt klopt niet

Een opvallend bericht deze week in de media: internationale celebrities zouden miljoenen volgers kwijtgeraakt zijn vanwege hashtag blockout. De kracht van cancelculture wordt ingezet tegen influencers die zich niet uitspreken over de oorlog in Gaza. Miljoenen verloren volgers klinkt imponerend. Ik ben echter in de data gedoken, maar het nieuws dat onder andere door NPO FunX is geplaatst blijkt dus helemaal niet te kloppen.

In het artikel van NPO FunX wordt geclaimd dat celebrities zoals Kim Kardashian, Kylie Jenner, Beyoncé en Zandaya miljoenen volgers zijn verloren. Halverwege het artikel is ook te lezen dat Kim Kardashian blijkbaar op de eerste dag van #blockout drie miljoen volgers is verloren. Allemaal claims die niet zijn gefactcheckt.

Kim Kardashian: geen 3 miljoen verloren volgers door blockout, maar 645 duizend

Laat ik beginnen met de volgersaantallen van Kim Kardashian. Op Instagram, TikTok en YouTube samen heeft de Amerikaanse 374 miljoen volgers, waarvan 363 miljoen op Instagram. Sinds 6 mei (de dag van het Met Gala, waarna de Blockout is begonnen) is Kim Kardashian 645 duizend volgers kwijtgeraakt, waarvan 545 duizend op Instagram. De meeste volgers raakte Kim Kardashian kwijt op 10 mei: 123 duizend volgers in één dag.

Als ik kijk naar de afgelopen 30 dagen dan komt het aantal verloren volgers net boven de miljoen uit. Maar nog steeds niet de miljoenen die NPO FunX claimt. Overigens om de cijfers helemaal in perspectief te plaatsen: de miljoen verloren fans is slechts 0,1 procent van alle volgers die Kim Kardashian nog heeft.

Hetzelfde verhaal voor andere celebrities

In het artikel van NPO Funx worden tal van influencers genoemd die net als Kim Kardashian miljoenen volgers kwijtgeraakt zouden zijn. Ik ben in de data gedoken van 10 vrouwelijke influencers en bij geen van deze celebrities zie ik een daling van miljoenen volgers op Instagram sinds 6 mei:

• Selena Gomez – 428,3 miljoen volgers (-548 duizend)
• Kylie Jenner – 399,8 miljoen volgers (-306 duizend)
• Ariana Grande – 379,4 miljoen volgers (-336 duizend)
• Kim Kardashian – 363,0 miljoen volgers (-545 duizend)
• Beyoncé Knowles – 319,1 miljoen volgers (-703 duizend)
• Kendall Jenner – 294,0 miljoen volgers (-413 duizend)
• Taylor Swift – 283,7 miljoen volgers (-367 duizend)
• Miley Cyrus – 216,7 miljoen volgers (-410 duizend)
• Zendaya Coleman – 184,5 miljoen volgers (-213 duizend)
• Billie Eilish – 119,4 miljoen volgers (-404 duizend)

Op andere platformen zijn een deel van bovenstaande vrouwen zelfs gestegen in volgers. Ariana Grande kreeg sinds 6 mei bijvoorbeeld 300 duizend volgers erbij op TikTok. Als ik de meetperiode verleng naar 30 dagen, dan zijn alleen Selena Gomez en Billie Eilish van bovenstaande lijst net meer dan één miljoen abonnees kwijt.

Check, check, dubbelcheck

Misschien wel de belangrijkste les die ik heb geleerd tijdens mijn studie journalistiek is check, check, dubbelcheck. Oftewel altijd goed checken of de informatie die je wil verspreiden echt klopt. Uit ervaring kan ik zeggen dat journalisten en cijfers niet altijd een succesvol huwelijk zijn. Dus werk je in de media en wil je iets doen met social cijfers? Dan mag je mij altijd een berichtje sturen.

Commotie is promotie

Het doel van hashtag blockout is om celebrities die zich niet uitspreken over Gaza te blokkeren. Hiermee zou het bereik van deze influencers dalen en daarmee ook de inkomsten. De blockout-movement lijkt hierin overigens niet eensgezind. Bij een recente post van Beyoncé zie ik tientallen reacties met #blockout2024. Veel reacties (oftewel engagement) zorgen er meestal juist voor dat een post (en daarmee een influencer) meer bereik heeft. De vraag die rest is hoeveel nut dit soort cancel-pogingen dan daadwerkelijk heeft.

Waar heb ik mijn data vandaan?

Voor mijn blog schrijf ik nu zo’n vijf jaar content over de populairste creators per sociaal netwerk. Denk bijvoorbeeld aan de 25 populairste Instagrammers wereldwijd en uit Nederland. Voor deze content houd ik geautomatiseerd de statistieken bij van duizenden influencers uit binnen- en buitenland. Op basis van deze data heb ik gekeken naar het aantal volgers sinds 6 mei (over langere periodes zie ik soortgelijke trends overigens).

Overigens is er ook een website die dit soort informatie ook publiek beschikbaar stelt: Social Blade. Op die site kun je bijvoorbeeld zien hoeveel volgers Kim Kardashian heeft per dag.