Facebook’s toekomstvisie op de metaverse: deze 5 ideeën staan centraal

Facebook heeft zijn naam veranderd in Meta. Met deze naamswijziging wil het bedrijf af van het imago dat het puur social media aanbiedt en wil het zich gaan neerzetten als een metaverse-bedrijf. In een anderhalf uur durende presentatie legt CEO Mark Zuckerberg uit wat de metaverse inhoudt en hoe Meta hier een steentje aan bij wil dragen. In dit artikel zet ik de vijf belangrijkste ideeën van het bedrijf op een rijtje.

Socialmedia-apps als WhatsApp, Instagram en Facebook komen door de naamswijziging onder het bedrijf Meta te hangen. Dit geldt ook voor het virtual reality-bedrijf Oculus. Mark Zuckerberg legt in een presentatie uit dat de naam Meta Grieks is voor Beyond (oftewel ‘verder gaan’ in het Nederlands).

Meta ziet de metaverse als de volgende grote golf na het mobiele internet en als een volgend hoofdstuk voor het bedrijf. Facebook wil sowieso graag aan een volgend hoofdstuk beginnen, doordat het recent wederom onder vuur is komen te liggen door allemaal misstanden die mede door klokkenluider Frances Haugen naar buiten zijn gebracht.

Wat is de metaverse?

In de metaverse smelten de fysieke en digitale wereld samen. Bedrijven in Sillicon Valley zien dit als de volgende fase in het internet: het zou een even grote stap moeten worden als de stap naar het mobiele internet.

Het huidige internet is tweedimensionaal en draait het web om documenten. Je klikt op een link en gaat naar een andere pagina. In de metaverse bezoek je plekken of werelden door te teleporteren van de ene naar de andere wereld. Van hyperlinks naar coördinaten dus. De metaverse draait om ruimtelijk bewustzijn, waardoor je niet afstandelijk berichten naar elkaar stuurt achter een schermpje, maar je gaat virtueel bij elkaar op bezoek.

Momenteel is de metaverse nog vooral een concept. Dit concept zal in de komende jaren steeds meer werkelijkheid worden. Mark Zuckerberg denkt dat de metaverse in de komende vijf tot tien jaar steeds meer mainstream zal worden. De eerste toepassingen zijn overigens al realiteit, denk daarbij aan bijvoorbeeld Fortnite, Roblox of Minecraft.

» Lees ook: Wat is de metaverse? En hebben we het echt nodig?

Facebook’s metaverse in 5 centrale ideeën

In de toekomstvisie die Mark Zuckerberg heeft gedeeld zijn vijf centrale ideeën te ontdekken over de metaverse:

1. Ruimtelijk bewustzijn en een virtueel thuis

Zuckerberg benadrukte dat ondanks de naamswijziging de missie van het bedrijf hetzelfde blijft: mensen samen brengen. Om dat mogelijk te maken moet je jezelf kunnen zijn in deze nieuwe fase van het internet. Zo kun je een eigen thuis bouwen in Horizon Home. Nu zijn de opties op dat platform nog beperkt, maar Meta wil dat je uiteindelijk een huis helemaal naar eigen smaak kunt inrichten en dat je vrienden of familie kunt uitnodigen. Net als je normale thuis. Om gezellig te praten, of om te gamen of een film te kijken.

Avatars gaan daarbij een belangrijke rol spelen. In de demo liet Mark Zuckerberg een virtuele tweelingbroer van zichzelf zien. Daarbij kon hij een outfit selecteren die het beste bij de gelegenheid paste. Lekker casual, of juist zakelijk, of iets wat er tussenin zit. Diversiteit is hierbij belangrijk, dus er is ook volop aandacht voor bijvoorbeeld iemands huidskleur. Maar ook het dragen van een bril of hoofddoek, of het hebben van een baard wordt hierin meegenomen. En als jij virtueel een robot wil zijn, dan mag dat natuurlijk ook.

Tot zover klinkt het nog echt als een game. Het belangrijkste verschil gaat echter het ruimtelijk bewustzijn zijn. Het Nederlandse Bright liet laatst in een video al zien hoe je mogelijk in de toekomst gaat vergaderen in de metaverse. Je hebt echt het gevoel dat je bij elkaar in de ruimte bent en door 3D-audio hoor je iemand die links van je ziet ook daadwerkelijk links. Je handen zijn een onderdeel van de ervaring, zodat je gewoon naar elkaar kunt zwaaien. Ook kun je virtueel je fysieke toetsenbord zien, waardoor de virtuele en echte wereld met elkaar worden gemengd.

2. Facebook als aanjager en niet als eigenaar

Met een nieuwe bedrijfsnaam als Meta krijg je sterk het gevoel dat Facebook de baas wil worden van de metaverse, maar dat is volgens Zuckerberg niet aan de orde. Hij ziet zijn bedrijf als aanjager, maar niet als eigenaar. Hij omschrijft zijn eigen product als één van de vele werelden waar je tussen kan teleporteren. “Teleporteren in de metaverse is als het klikken op een link op het internet. Het is een open standaard.”

Het potentieel van het nieuwe internet kan volgens de CEO alleen worden behaald als er sprake is van interoperability, oftewel als systemen zonder beperkingen met elkaar kunnen samenwerken. In de praktijk moet het dus heel gemakkelijk worden om te reizen van Facebook’s Horizon naar bijvoorbeeld een concert in Fortnite. Ook moet een item die je koopt in de ene wereld of platform ook bruikbaar zijn op een ander platform. Dus stel je koopt een virtuele trui, dan moet je deze zowel in Horizon als in Roblox kunnen gebruiken.

Facebook Horizon heeft drie verschillende soorten werelden waar je tussen kan reizen: Home om je vrienden te ontmoeten, Workrooms voor een virtueel kantoor en daarnaast Worlds. In Worlds kun je je eigen wereld bouwen, zodat je bijvoorbeeld een verjaardag op een unieke locatie kan vieren.

3. Privacy en veiligheid staan centraal

Facebook en privacy gaan niet goed samen, maar desondanks is Mark Zuckerberg er duidelijk over in zijn presentatie: “Privacy en veiligheid moeten vanaf dag één ingebouwd worden in de metaverse.” Privacy is anno 2021 echter vooral een marketingbegrip geworden, waardoor het in de praktijk maar moet blijken hoe belangrijk privacy daadwerkelijk is voor Meta. Geen woorden maar daden zou ik zeggen.

In de presentatie kwam naar voren dat jij de controle hebt over met welke mensen je in contact komt. Hierdoor ook mensen de toegang ontzeggen tot jouw ruimte. En als je je even wilt focussen in de metaverse, dan kun je jezelf teleporteren naar een privéruimte. Aangezien in Facebook’s Horizon ook een virtueel kantoor aanwezig is, voegt het bedrijf een optie toe zodat je een specifiek werkaccount kan gebruiken. Zuckerberg omschrijft het als volgt: “Niet iedereen wil dat zijn social media-account wordt gelinkt aan andere ervaringen.”

Privacy draait voor een deel om vertrouwen, maar weet dat er potentieel veel meer data verzameld kan worden met de metaverse dan met de huidige Facebook-producten. Als jij een virtueel thuis en kantoor hebt, dan valt er veel meer te meten. En daarnaast wil Meta ook emoties gaan meten om avatars natuurlijker over te laten komen. Dat biedt voordelen voor de gebruiker, maar vooral voor de eigenaar. Als jij kan meten wanneer iemand blij, boos of angstig is, dan kun je dat natuurlijk ook misbruiken om een product te optimaliseren, maar vooral om advertenties op maat aan te kunnen bieden.

4. Uitbreiding van ‘creator economy’

Social media heeft ervoor gezorgd dat veel meer mensen geld kunnen verdienen met digitale producten. Denk bijvoorbeeld aan de advertentie-inkomsten van YouTubers. De metaverse moet ervoor gaan zorgen dat de zogeheten creator economy fors groeit.

Zuckerberg noemt in zijn presentatie als voorbeeld het inrichten van je virtuele huis. Waarschijnlijk heb je hier een paar standaard opties voor die gratis zijn, maar kun je ook virtuele producten kopen op een marktplaats. Een beeldscherm is bijvoorbeeld een hologram. Dus in plaats van dat je een fysieke televisie koopt, kun je een hologram van 1 dollar kopen die is gemaakt door een tiener op de middelbare school ergens aan de andere kant van de wereld.

Eerder deze maand kwam Facebook al in het nieuws dat ze 10.000 banen willen creëren in de EU door de bouw van de metaverse. Een deel van deze banen zal zeer technisch van aard zijn, maar in een virtuele wereld heb je ook digitale architecten nodig die huizen of werelden kunnen bouwen. Iedereen die het maar wil zou voor een paar euro deze dan weer aan kunnen schaffen om zelf te gebruiken. Ben je handig met programmeren of programma’s als Photoshop? Dan kan deze nieuwe wereld je zomaar een nieuwe inkomstenbron opleveren.

Het nadeel van digitale producten is dat je het oneindig kan kopiëren, maar stel dat je als bedrijf een gelimiteerde oplage van een digitaal petje wil uitbrengen dan is dit in de toekomst ook mogelijk. Met behulp van non-fungible tokens (NFT) weet jij zeker dat jij de enige (of één van de weinigen) bent die dit petje bezit. En met die schaarste kun je de prijs opdrijven en maak je ook het doorverkopen van digitale goederen interessant. Zegt het begrip NFT je niks? Lees dan dit artikel waarin ik uitleg wat NFT’s zijn.

5. Natuurlijke interactie

Het grootste nadeel van het huidige internet is dat je wel contact hebt met andere mensen, maar dat deze interactie plaatsvindt door een schermpje. Iedereen die normaal gesproken op kantoor werkt en in de afgelopen anderhalf jaar videocalls heeft gehad, weet hoe vermoeiend digitaal communiceren kan zijn. Door het samensmelten van de echte en virtuele wereld zou dit gemakkelijker moeten worden in de metaverse.

In de metaverse is bewustzijn belangrijk en daardoor moet je het idee hebben dat je echt bij elkaar aan de tafel zit, en niet elkaar recht in het gezicht zit aan te staren. In het digitale kantoor van de toekomst kun je de digitale wereld aansturen met je stem of met je handen. Op het huidige web teken je vanuit je bureaustoel met je muis op een digitaal whiteboard, in de toekomst ga je virtueel naast het whiteboard staan en kun je gewoon met je handen iets uittekenen.

Ook augmented reality (waarin je een laagje over de werkelijkheid ziet) moet natuurlijke interactie gemakkelijker maken. Snapchat-filters hebben augmented reality meer mainstream gemaakt. Daardoor vinden we het niet meer gek dat we virtueel iemands gezicht realtime kunnen aanpassen door iemand bijvoorbeeld een baard te geven of enorm grote ogen.

In de toekomst moeten augmented reality-brillen lijken op normale brillen, met als verschil dat je virtuele objecten kan projecteren. Hierdoor kun je in de echte wereld interactie hebben met iemands hologram of een virtueel spel op tafel spelen. Vorige maand lanceerde Facebook samen met Ray-Ban de slimme bril Stories. Dit is volgens Zuckberg een eerste stap. Er is echter nog een lange weg te gaan voordat een mooie bril er echt voor kan zorgen dat realiteit en augmented reality samensmelten.

In de presentatie waren ook beelden te zien van sportende mensen in de metaverse. Zo kun je op afstand sporten met je fietsmaten of het in een workout opnemen tegen kunstmatige intelligentie. Hoewel we dit tegenwoordig al kunnen via een schermpje, moet de metaverse deze ervaring echt meeslepend maken.

Volledige presentatie terugkijken

Hieronder kun je de volledige presentatie van Facebook, of eigenlijk moet ik Meta zeggen, terugkijken. Op het YouTube-kanaal van het bedrijf kun je eventueel ook korte fragmenten bekijken.